Bir konserin ardından...

Bir gonca femin yâresi vardır ciğerimde
Ateş dökülürse yeridir âh serimde
Her lâhza hayâli duruyor didelerimde
Takdire nedir çare bu varmış kaderimde

Dede Efendi’nin eserlerinden biri ile giriş yapalım istedim. Türk Sanat Musîkisinden zevk almak, ancak derinliği olan ruhların işidir, diyebilir miyiz? Yahya Kemal’e göre sorunun cevabı “Evet.”. Zira kendisi: “Klasik müzikten anlamayan, ondan zevk almayan, bu milletin kimliğinden, tarihinden, kültüründen hiçbir şey anlamaz.” diyor.

Denizli Belediyesi Türk Sanat Müziği Korosunu dinledim bu akşam. Doğal ve tiyatral davranışlarıyla olabildiğince dolu olduğunu sergileyen Şef Selim Öztaş yönetiminde, harikulade eserlerin seslendirildiği nefis bir konserdi. Dede Efendi’lerle başlayan şarkılardan birinin, günümüz Türkçe karşılığını seyircilere açıklayan Şef Selim Öztaş, konuşmasının girişinde “Bizim şarkılarımızda seven vuslatı düşlemez” ifadesiyle, doğu ile batının keskin farkını düşündürdü.

Gerçekten bizim şarkılarımız kavuşmak üzerine gibi gözükür ama aslında pek de kavuşmaya istekli değildir aşık. Tıpkı Fuzulî’nin Leyla ile Mecnun hikayesinde olduğu gibi, Mecnun’un aşkı bir süre sonra Leyla’dan geçmek olmuştur. Batılı anlayışta iki insanın birbirine aşkı, kesinkes vuslata odaklıdır. Tersi bir durum anlaşılacak bir psikoloji değildir. Oysa doğu, aşkın kanatan yanını sever. Gül ve bülbül ile özdeşleştirir kendini ve hatta “Seni görmem imkansız rüyalarım olmasa” derken bile aslında görmek derdinde değildir.

Doğunun aşkı baki kılma yöntemidir vuslattan kaçış. Batının aşkı baki kılmak gibi bir derdi ise yoktur. Aşk gelir, yaşanır ve biter; basit, insansı ve sıradan. Oysa doğunun aşkı, olağandışı, insan ötesi ve kutsaldır. İşte bu yüzden batı realist, keskin ve sivri; doğu duygusal, yumuşak ve ovaldir. Tıpkı aşk ve ötesine dair tanımlamalarda olduğu gibi…

Ruhumu billur sularla yıkayan konserde emeği geçen herkese gönül dolusu teşekkürlerimle…